Haftanın son günü neden mutsuz hissederiz?

Uzmanlara göre pazar günleri yaşanan mutsuzluğun temelinde sirkadiyen ritim bozukluğu yer alıyor. Hafta sonları geç yatıp geç kalkmak, vücudun doğal uyku düzenini bozuyor ve “sosyal jet lag” etkisi yaratıyor. Pazartesi erken kalkma düşüncesi ise kortizol seviyelerini artırarak anksiyete benzeri bir duruma yol açabiliyor.

HAFTA SONU PARADOKSU

Pazar günleri birçok kişi hafta boyunca yapamadığı şeyleri gerçekleştirmek ister. Ancak zaman kısıtlılığı, beklentilerin çoğunu karşılamayı zorlaştırıyor. Psikologlara göre bu “beklenti-gerçeklik uyumsuzluğu” olarak tanımlanıyor ve kişinin kendini tatminsiz hissetmesine neden oluyor. Birleşik Krallık’ta yapılan araştırmalarda katılımcıların yüzde 78’i pazar akşamı moralinin düştüğünü, yüzde 60’ı ise “hafta sonunu yeterince değerlendiremedim” düşüncesiyle kaygı yaşadığını bildirdi.

YALNIZLIK VE SOSYAL ETKİLEŞİM

Hafta içi yoğun sosyal etkileşimde olan bireyler, pazar günleri yalnız kaldıklarında boşluk hissi yaşayabiliyor. Sosyal psikoloji araştırmalarına göre beyin, sosyal temas eksikliğini fiziksel acı gibi algılıyor. Bu durum özellikle tek başına yaşayan veya evden çalışan kişilerde daha belirgin oluyor.

YENİ HAFTANIN STRES YÜKÜ

Pazar günleri, yaklaşan haftanın sorumluluklarını hatırlatan bir dönem olarak görülüyor. New York Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, pazar akşamı kortizol seviyelerinin hafta içi sabahlarına kıyasla daha yüksek olduğunu ortaya koydu; bu da “hafta sonu bitiyor” düşüncesinin fiziksel bir stres tepkisine dönüştüğünü gösteriyor.

RUH HALİ VE NÖROKİMYASAL DEĞİŞİMLER

Hafta sonu keyifli etkinliklerle artan dopamin ve serotonin seviyeleri, pazar akşamına doğru düşüşe geçiyor. Uzmanlar, bu ani düşüşün geçici moral bozukluğu olarak hissedildiğini ve depresyon eğilimi olan kişiler için pazar akşamlarının daha zorlayıcı olabileceğini belirtiyor.

PAZAR SENDROMUNU HAFİFLETMENİN YOLLARI

-Uyku düzenini koruyun: Hafta sonları da hafta içiyle benzer saatlerde uyumak biyolojik dengeyi destekler.

– Pazartesiye hazırlanın: Küçük planlar ve hazırlıklar, kontrol duygusunu artırır.

-Keyifli bir pazar rutini oluşturun: Dizi izlemek, yürüyüş veya hobilerle pazar akşamını kişisel zaman hâline getirin.

-Sosyal bağlantı kurun: Aile veya arkadaşlarla kısa görüşmeler, yalnızlık hissini hafifletir.